De voedseltuin in Boxtel op het zeer bekende terrein van De Kleine Aarde, heeft er drie volle tuinseizoenen op zitten. Dit project is bijzonder succesvol gebleken en heeft twee kerndoelen gesteld: productie van verse groenten voor arme mensen en het bieden van nieuwe kansen voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Deze twee ambities worden zeker bewaarheid. Is de start in februari 2017 best lastig geweest, intussen draait het ‘bijzondere bedrijf’ al geruime tijd op volle toeren. Van de beide eerste jaren 2017 en 2018 is een rijk geïllustreerd jaarverslag op verzoek beschikbaar. Daarin is duidelijk gemaakt welke belangrijke zaken zijn gedaan en door wie. In de eerste jaren was het lastig voor de tuinleiding voldoende armslag te krijgen. Intussen is een team van tuinleiders actief onder leiding van coördinator Maria van den Hoogen. Alle tuinleiders en tuinwerkers zijn op vrijwillige basis aan het werk.
Er zijn twee tuinpercelen op De Kleine Aarde, waarop het voedseltuinproject draait. De bruto-oppervlakte is ongeveer één hectare. Netto-tuinoppervlakte is geschat op ongeveer 7 tot 8 duizend m2. Met de oogsten, het gehele jaar door, worden ruim 500 monden in de regio Boxtel (plus Haaren, Sint-Michielsgestel, Den Dungen en Sint-Oedenrode) voorzien van wekelijks enkele keren verse groenten en fruit. Alle producten worden opgehaald door de bus van de Voedselbank. Deze organisatie is verantwoordelijk voor de distributie.
Intussen is besloten in de winterperiode de tuin niet te sluiten. Want de tuinwerkers vinden dit onplezierig (ze raken uit het ritme van het werk en de ontmoeting met elkaar), op de tuin en in de opslagruimtes is voldoende werk (zoals herstel, her-inrichting) en er worden moestuincursussen gegeven.
Op het terrein van De Kleine Aarde was al enige tijd voor de start van de voedseltuin een imker actief. Deze imker kreeg intussen een collega erbij en samen hebben zij de oorspronkelijke bijenhal verlaten en een geheel nieuwe locatie naast de tuin weten te realiseren. Hulde alom voor deze twee kanjers! Hiermee werkt de tuinleiding dan ook graag samen. Ook is er een initiatief van KAN (Kleine Aarde Netwerk) om een voedselbosproject te realiseren. Dit streven wordt uitermate beperkt door de geringe aantal vierkante meters oppervlakte dat KAN is toebedeeld. Beter ware het, veel beter zelfs, als het geheel DKA-terrein van zo’n 3 hectare tot één geheel zou worden gemaakt, waarop en het voedselbos en de voedseltuin kunnen opereren.
Teleurstellend
Stuitend teleurstellend is het dan ook, dat van de ruime voornemens van een medio 2016 samengestelde groep van bedrijven/organisaties en onderwijsinstellingen weinig tot niets terechtkomt. Dit zogenaamde ‘collectief’ heeft van het gemeentebestuur het beheer van het geheel terrein van De Kleine Aarde toegewezen gekregen. Voor een periode van maar liefst 10 jaren. Deze groep (kikkers in een kruiwagen) bewijst steeds weer dat het geen gezamenlijke visie heeft, laat staan tot daden komt. Alleen woonstichting JOOST (voorheen Sint Joseph) heeft doorgepakt en grond aangekocht waarop een 20-tal duurzame appartementen komen. Ook kocht JOOST de Van Cooth-hoeve aan om er ruimte te bieden aan maatschappelijke organisaties. Deze boerderij wordt op dit moment gerestaureerd. Tot slot zij vermeld dat een tweetal horeca-ondernemers (partners) hun uiterste best doen een winstgevende onderneming te ontwikkelen, binnen de door de gemeente verstrekte onhandige, lastige grenzen van regelgevingen.
Schrijnend
De samenwerking tussen gemeente (ambtelijk èn bestuurlijk) en de bijeengeraapte groep bedrijven/organisaties en onderwijsinstellingen is belabberd te noemen. Iedereen verwijst naar elkaar als er vragen en wensen zijn. Niemand neemt besluiten. De afstand tussen de mensen (vertegenwoordigers van deze genoemde partijen) en de realiteit van alledag op het terrein van De Kleine Aarde is schrijnend. Er is simpelweg gesproken geen enkele verbinding tussen het ‘beheer van De Kleine Aarde’ en de mensen en de grond. Juist om deze reden heb ik persoonlijk afstand genomen of moeten nemen van de fantastisch mooie en succesvolle voedseltuin. Ik heb dan ook geen enkel vertrouwen in het collectief, er komt gewoon niks van hun papieren voornemens terecht. Het duurt echt geen half jaar meer en de boel valt uit elkaar.
Krachtig
Maar we weten allemaal, echte pioniers laten zich door niemand tegenhouden en juist die krachtige pioniersgeest is op de voedseltuin bovenmatig waar te nemen. Hulde dus aan de tuinleiding en de medewerkers, die zich gesteund weten door een zorgvuldig stichtingsbestuur!